گیربکس اتوماتیک یکی از مهمترین بخشهای خودرو است که نقش اصلی در انتقال قدرت و ایجاد رانندگی نرم و بیدغدغه دارد. سلامت این قطعه تا حد زیادی به روغن گیربکس و فیلتر آن وابسته است. اگر روغن و فیلتر به موقع تعویض نشوند، باعث کاهش عمر گیربکس، افزایش مصرف سوخت و حتی خرابیهای پرهزینه میشوند. در این مقاله به طور کامل بررسی میکنیم که زمان مناسب تعویض فیلتر روغن گیربکس اتوماتیک چه موقع است و چه عواملی بر آن تأثیر میگذارند.
فیلتر روغن گیربکس اتوماتیک چیست و چه وظیفهای دارد؟
فیلتر روغن گیربکس قطعهای است که وظیفه دارد ذرات ریز فلزی، برادهها و آلودگیهای موجود در روغن گیربکس را جذب کند. در واقع، فیلتر مانند یک صافی عمل میکند تا روغن تمیز به بخشهای مختلف گیربکس برسد.
اگر این فیلتر مسدود یا کثیف شود، فشار روغن کاهش یافته و در نتیجه عملکرد دندهها دچار اختلال میشود.
| نوع گیربکس اتوماتیک |
زمان پیشنهادی تعویض فیلتر و روغن |
توضیحات مهم |
| AT (گیربکس اتوماتیک سنتی) |
هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر یا هر ۲ تا ۳ سال |
متداولترین نوع گیربکس اتوماتیک، نیاز به سرویس منظم دارد. |
| CVT (گیربکس متغیر پیوسته) |
هر ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر یا هر ۲ سال |
بسیار حساس به کیفیت روغن و فیلتر، تعویض به موقع ضروری است. |
| DCT (دوکلاچه تر) |
هر ۴۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر |
چون روغن برای خنککاری و عملکرد کلاچ استفاده میشود، بررسی منظم لازم است. |
| DCT (دوکلاچه خشک) |
هر ۶۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر |
به دلیل طراحی خشک، دیرتر نیاز به تعویض دارد اما شرایط رانندگی مهم است. |
| گیربکس AL4 (پژو، رنو، تیبا اتومات) |
هر ۴۰ هزار کیلومتر |
یکی از رایجترین گیربکسها در ایران؛ حساس به سرویس به موقع. |
| گیربکسهای جدید ۶ تا ۸ سرعته (AT مدرن) |
هر ۵۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر |
به دلیل بهبود طراحی و روغنهای باکیفیت، دوام بیشتری دارند. |
هر چند وقت یکبار باید فیلتر روغن گیربکس اتوماتیک را تعویض کنیم؟
زمان تعویض فیلتر روغن گیربکس اتوماتیک به عوامل مختلفی بستگی دارد، اما به طور کلی میتوان گفت:
-
طبق توصیه اکثر شرکتهای خودروساز: هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر
-
در شرایط رانندگی سنگین (ترافیک، گرمای هوا، سربالایی و بکسل): هر ۳۰ تا ۴۰ هزار کیلومتر
-
گیربکسهای CVT: بهتر است زودتر یعنی حدود ۳۰ هزار کیلومتر
-
گیربکسهای DCT و AT سنتی: بین ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر
علائم نیاز به تعویض فیلتر گیربکس اتوماتیک
اگر یکی از نشانههای زیر را مشاهده کردید، زمان تعویض فیلتر و روغن گیربکس فرا رسیده است:
-
تأخیر در تعویض دنده
-
ضربه یا لرزش هنگام جا رفتن دنده
-
بوی سوختگی از روغن گیربکس
-
تغییر رنگ روغن (تیره یا قهوهای شدن)
-
افزایش دمای گیربکس
-
صداهای غیرعادی از گیربکس
- کاهش شتاب و عملکرد خودرو
تأخیر در تعویض دنده
وقتی فیلتر کثیف میشود، فشار روغن کاهش پیدا میکند و گیربکس دیرتر دنده عوض میکند.
ضربه یا لرزش هنگام تعویض دنده
اگر هنگام جا رفتن دنده، ضربه یا تکان ناگهانی حس کردید، یکی از دلایل آن میتواند گرفتگی فیلتر باشد.
داغ شدن گیربکس
فیلتر کثیف باعث میشود روغن نتواند بهخوبی جریان پیدا کند و گیربکس داغ کند. این موضوع اگر ادامه پیدا کند، منجر به خرابی جدی خواهد شد.
تغییر رنگ یا بوی روغن گیربکس
روغن گیربکس سالم شفاف و معمولاً قرمز یا صورتی است. اگر تیره، قهوهای یا همراه با بوی سوختگی باشد، نشاندهنده کثیف بودن فیلتر و نیاز به تعویض است.
صداهای غیرعادی از گیربکس
شنیدن صداهایی مثل زوزه، تقتق یا سایش از داخل گیربکس میتواند یکی از نشانههای کاهش کیفیت روغن به دلیل فیلتر کثیف باشد.
کاهش شتاب و عملکرد خودرو
وقتی گیربکس درست عمل نکند، انتقال نیرو ضعیف شده و خودرو شتاب مناسبی نخواهد داشت.
چرا تعویض به موقع فیلتر گیربکس اهمیت دارد؟
بسیاری از رانندگان تنها به تعویض روغن گیربکس توجه میکنند و فیلتر را نادیده میگیرند. در حالی که فیلتر کثیف میتواند روغن تازه را هم آلوده کند.
مزایای تعویض به موقع فیلتر گیربکس:
-
افزایش طول عمر گیربکس
-
کاهش هزینههای سنگین تعمیرات
-
بهبود شتاب و راندمان خودرو
-
جلوگیری از آسیب به دندهها و سوپاپها
چطور عمر فیلتر گیربکس اتوماتیک را افزایش دهیم؟
فیلتر گیربکس وظیفه دارد ذرات و آلودگیهای روغن را جذب کند تا گیربکس روان کار کند. هرچند فیلتر قطعهای مصرفی است، اما با رعایت نکات زیر میتوان عمر آن را افزایش داد و دیرتر نیاز به تعویض پیدا کرد:
۱. استفاده از روغن گیربکس اصلی و باکیفیت
روغن تقلبی یا بیکیفیت سریعتر کثیف میشود و فیلتر را مسدود میکند. همیشه از روغن توصیهشده توسط خودروساز استفاده کنید.
۲. تعویض بهموقع روغن گیربکس
اگر روغن دیر تعویض شود، آلودگی و برادهها زیاد میشوند و فیلتر تحت فشار بیشتری قرار میگیرد. تعویض بهموقع روغن باعث سبکتر شدن کار فیلتر میشود.
۳. رانندگی آرام و بدون فشار اضافی
شتابگیری ناگهانی، رانندگی در دور موتور بالا یا بکسل کردن مداوم فشار زیادی به گیربکس وارد میکند و باعث میشود فیلتر زودتر پر شود.
۴. جلوگیری از داغ شدن گیربکس
داغی بیش از حد گیربکس کیفیت روغن را کاهش داده و باعث تولید ذرات بیشتر میشود. بررسی سیستم خنککننده گیربکس و رانندگی استاندارد، عمر فیلتر را بیشتر میکند.
۵. سرویس دورهای منظم
بازرسی دورهای گیربکس، بررسی سطح و کیفیت روغن، و تعویض بهموقع قطعات فرسوده کمک میکند فیلتر مدت بیشتری سالم بماند.
۶. استفاده از فیلتر اورجینال
فیلترهای بیکیفیت زودتر خراب میشوند و حتی ممکن است نتوانند جلوی ورود آلودگیها را بگیرند. استفاده از فیلتر اصلی همیشه بهترین انتخاب است.
جمعبندی
فیلتر روغن گیربکس اتوماتیک نقش مهمی در سلامت گیربکس دارد و نباید از تعویض به موقع آن غافل شد. به طور میانگین، هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر یا هر ۲ تا ۳ سال یک بار، فیلتر و روغن گیربکس باید بررسی و تعویض شوند. توجه به این نکته ساده میتواند از هزینههای سنگین تعمیر گیربکس جلوگیری کند و رانندگی نرمتری برای شما به همراه داشته باشد.
بازدیدها: 285
